Beroepsmatig reflecteren: Gevorderd

Interpersoonlijk gedrag heeft van nature tot doel om onze angsten te minimaliseren, welke voortkomen uit de mate van hechting in onze kindertijd. Om een veilige hechting te ervaren dient aan twee basisbehoeften te zijn voldaan; enerzijds het gevoel om bij de groep te horen en anderzijds het kunnen vormen van een eigen identiteit. In de Roos van Leary worden beide behoeften zichtbaar:

In de gedragspatronen aan de rechterkant (de kant van 'wij', samen en nabijheid) zijn we veel bezig met hoe de anders op ons reageert, over ons denkt en of we er wel bij horen. Onze angsten en onzekerheden zijn erop gericht dat we niet buiten de groep vallen.

In de gedragspatronen aan de linkerkant nemen we ruimte voor onze eigen behoeften en verlangens (afstand/ ik-gericht) en zijn onze angsten en onzekerheid gericht op het verliezen van authenticiteit en identiteit. 

Veiligheids strategiëen
We proberen onze angsten vaak te vermijden en daarvoor hebben we veiligheidsstrategiëen bedacht. We hebben geleerd dat die ons helpen om minder angst te ervaren door bepaald gedrag in te zetten.
De Roos van Leary beschrijft bij elke positie de veiligheidsstrategie en het gedrag wat daarbij past. ZIE DIT document.
Als je het gedrag van jezelf en de anders vervolgens bekijkt als een aanpassingsrespons om te overleven, is het niet perse een karaktertrek, maar een aanpassing aan wat de omgeving van iemand vraagt (of wat hij meent wat er gevraagd wordt).

In het centrum van de Roos van Leary vind je de witte cirkel. Deze staat voor reflexmatig gedrag, zonder dat je erbij nadenkt.

Het voordeel is dat je niet overal over na hoeft te denken in een interactiepatroon. Bijvoorbeeld, ik geef jou een hand als jij jouw hand naar mij steekt, ik luister terwijl jij praat en als jij slaat, trek ik me terug. 

Het nadeel is dat zich hier ook gedrag bevindt wat we zijn afgeleerd maar wat steeds nuttig kan zijn. Bijvoorbeeld, je hebt door meerdere ervaringen geleerd dat als je in de rol van Leider, negatieve feedback kreeg op de keuzes die je maakte. Hierdoor ben je deze leidende positie steeds minder gaan nemen en mag deze positie 'er steeds minder zijn'. 
Maar dan wordt je aangesproken door jouw leidinggevende, dat hij meer initiatief wil zien bij jou, want dat hoort bij jouw functiebeschrijving...

Kijk nog een naar de uitleg van de IJsberg van McLelland; deze modellen kunnen elkaar versterken.
In de Roos van Leary ga je uit van zichtbaar gedrag, welke een uitnodiging doet naar de ander, waarmee een interactie ontstaat; gedrag roept gedrag op. Je hebt ook kunnen lezen dat dit gedrag voortkomt uit onze ervaring bij een situatie, onze eerste neiging en wat we willen. Kijkend naar de IJsberg worden daar de lagen van de IJsberg zichtbaar:
in de ervaring gaan we op zoeken naar de gedachtes en gevoelens bij de situatie, waardoor ook de (ongenuanceerde) eerste neiging in beeld komt.
Deze geeft richting voor wat we willen, vanuit onze waarden, normen, drijfveren en motivatie, de onderste laag van de IJsberg.
Als je dus je eigen IJsberg goed kent, herkent en erkent is het makkelijk om vanuit jouw gedrag bewust een andere interactie te creëren.