Skip to Main Content

APA-richtlijnen (7e): Afbeeldingen

Een zeer uitgebreide uitleg over de nieuwste editie APA, met veel voorbeelden

Afbeeldingen

Verwijzingen naar afbeeldingen kunnen afwijken van de standaardverwijzing.

  • De APA-richtlijnen onderscheiden twee type afbeeldingen: tabellen en figuren.
  • Een tabel kenmerkt zich door informatie die horizontaal en verticaal gelezen kan worden.
  • Alle andere afbeeldingen, zoals foto's, diagrammen, grafieken, tekeningen en illustraties, zijn figuren.
  • Alle afbeeldingen krijgen een nummer en een titel

Welke informatie er nog meer wordt genoemd, is afhankelijk van de herkomst. Bij het overnemen van bestaande afbeeldingen wordt onder de tabel of figuur aangeven wie het auteursrecht heeft. 

Tabel

De verwijzing en bronvermelding bestaat uit vier delen: in de tekst, boven de tabel, onder de tabel en in de bronnenlijst. De opmerking onder de tabel mag in een kleinere letter.

  • In tekst:

...in Tabel X...

  • Boven de tabel: nummer tabel en titel

Tabel X

Titel tabel

  • Onder tabel: opmerking

Opmerking. Overgenomen uit Hoofdtitel cursief (p. X) door A. Auteur, jaar van uitgave, Naam uitgever. Copyright jaar van uitgave, naam auteursrechthebbende.

  • Bronnenlijst: gegevens publicatie waar de tabel vandaan komt

Auteur, A. (jaar van uitgave). Titel cursief. Naam uitgever.

 

"In Tabel 1 worden de gebruikscijfers van de APA website weergegeven."


Tabel 1
Bezoekerscijfers tweede helft 2014 webpagina's HAN over APA

Opmerking. Overgenomen uit Jaarverslag 2014 door Digitaal Studiecentrum, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, 10 januari 2015.

 

Bronnenlijst:
Digitaal Studiecentrum HAN. (2015). Jaarverslag 2014. Hogeschool van Arnhem en Nijmegen.

 

Voor alle uitzonderingen en specifieke verwijzingen raadpleeg de APA-richtlijnen uitgelegdhoofdstuk 4.1.1

Figuur

De verwijzing bestaat uit vier delen: in de tekst, boven de figuur, onder de figuur en in de bronnenlijst. De opmerking onder de figuur mag in een kleinere letter.

  • In tekst

... in Figuur X ...

  • boven figuur: nummer figuur en titel

Figuur X

Titel figuur

  • Onder figuur: opmerking

Opmerking. Overgenomen uit Hoofdtitel cursief (p. X) door A. Auteur, jaar van uitgave, Naam uitgever. Copyright jaartal, naam auteursrechthebbende.

  • Bronnenlijst: gegevens publicatie waar de figuur vandaan komt

Auteur, A. (jaar van uitgave). Titel cursief. Naam Uitgever.

 

"In Figuur 1 laten we de bezoekcijfer zien van de webpagina."


Figuur 1

Bezoekcijfers tweede helft 2019 webpagina HAN over APA
 

Opmerking. Overgenomen uit Bezoekerscijfers tweede helft 2019 webpagina’s HAN over APA. Gegevens afkomstig van Digitaal Studiecentrum, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, 10 januari 2020. 

 

Bronnenlijst:

Digitaal Studiecentrum HAN. (2020). Bezoekerscijfers tweede helft 2019 webpagina’s HAN over APA. Hogeschool van Arnhem en Nijmegen.

 

Voor alle uitzonderingen en specifieke verwijzingen raadpleeg de APA-richtlijnen uitgelegdhoofdstuk 4.1.2

Afbeelding als illustratie

Naast het overnemen van afbeeldingen (tabellen, figuren, foto’s, etc.) als toelichting op de tekst, is het ook mogelijk een afbeelding alleen ter illustratie op te nemen, bijvoorbeeld op de voorkant van een verslag. Of en hoe hier naar verwezen wordt, is afhankelijk van de herkomst van de afbeelding.

  • Eigen afbeelding

Voor een foto, schilderij, tekening of een andere afbeelding die de schrijver van de tekst zelf heeft gemaakt geldt hetzelfde als voor de tekst: het is eigen werk en hier hoeft geen aparte vermelding voor te worden opgenomen, niet in de tekst en niet in de bronnenlijst.

  • Ontvangen afbeelding

Een afbeelding kan gemaakt zijn door een studiegenoot, familielid of collega. Een foto kan ook ter beschikking gesteld zijn door de instelling waar de stage is gelopen. Ook voor deze afbeeldingen geldt dat er geen aparte verwijzing wordt opgenomen in de bronnenlijst. Het is uiteraard wel toegestaan om, bijvoorbeeld in een dankwoord, de maker of eigenaar van de afbeelding te bedanken voor het ter beschikking stellen. Ook wanneer een instelling toestemming heeft gegeven voor het gebruik van het logo is een aparte verwijzing niet nodig.

  • Afbeelding van internet

Wanneer een afbeelding alleen als illustratie wordt gebruikt, is het raadzaam om vooraf de voorwaarden voor hergebruik te lezen. Wanneer het verslag wordt gepubliceerd, bijvoorbeeld op de HBO Kennisbank, geldt dat als opnieuw openbaar maken van de foto en is het van belang dat de eigenaar van de foto hier akkoord mee is. Zo ja, noteer dan 'Met toestemming overgenomen'.


Bij een afbeelding die alleen als illustratie wordt gebruikt, staat er geen verwijzing in de tekst. Er wordt onder de afbeelding geen uitgebreide verwijzing geplaatst. Noteer in plaats daarvan alleen:

Auteur, A. (jaartal of z.d.). Titel. Copyright informatie (of CC-licentie of 'In het publieke domein').

 

  • Afbeelding van webpagina

IsaacMao. (2005, 14 juni). Brain [Illustratie]. Flickr. Geraadpleegd op 17 februari 2021, van https://www.flickr.com/photos/isaacmao/19245594

 

Omdat er in het verslag niet naar de foto verwezen wordt, komt onder de afbeelding de korte verwijzing (achternaam auteur, jaartal) te staan, vergelijkbaar met een verwijzing in de tekst. Wie dat niet zo mooi op de voorkant vindt staan, kan de verwijzing bijvoorbeeld op de eerstvolgende pagina opnemen door 'Omslagfoto: Achternaam auteur, jaartal' te noteren.

  • Creative Commons-licentie

Omdat de afbeelding ter illustratie wordt gebruikt, is het belangrijk vooraf na te gaan of de auteursrechthebbende (meestal de maker) van de afbeelding hier toestemming voor geeft. Soms is dat al gebeurd als de afbeelding voorzien is van een Creative Commons-licentie, een voorwaarde waaronder de afbeelding mag worden hergebruikt.

Noteer als er geen auteursrecht (meer) op de afbeelding zit 'In het publieke domein'.

 

Voor alle uitzonderingen en specifieke verwijzingen raadpleeg de APA-richtlijnen uitgelegd, hoofdstuk 4.1.3

Afbeelding met behulp van AI

Met de introductie van ChatGPT is er ook vraag ontstaan naar uitleg over het gebruik van deze en andere generatieve AI (GenAI) in de tekst en in de bronnenlijst van een publicatie volgens de APA-richtlijnen.

Een officiële richtlijn van de APA Style experts uit Amerika laat op zich wachten, tot nu toe is er alleen een blogbericht over ChatGPT gepubliceerd.

De Werkgroep APA heeft het initiatief genomen om zelf een richtlijn op te stellen die recht doet aan de bestaande APA-richtlijnen en gericht is op toepasbaarheid in een publicatie, zowel voor de student als voor de beoordelaar.

 

Ontwikkelaar. (jaar). Naam AI-tool . [Beschrijving tool].

          https://xxxx

Omdat ook bij programma’s die een afbeelding maken, gebruik wordt gemaakt van een prompt (een geschreven opdracht) kan bij beschrijving ‘Generative AI’ worden ingevuld:

Microsoft. (z.d.). Copilot  [Generative AI]. https://copilot.microsoft.com/

 

Figuur 1
Voorbeeld van een AI-afbeelding
Opmerking. Afbeelding gegenereerd met de prompt “Two puppies playing by the sea in the style of Renoir” door OpenAI, DALL-E, z.d. (https://labs.openai.com).

In de tekst komt een verwijzing naar de figuur en in de bronnenlijst een vermelding van de AI-tool. Als de prompt heel lang is kan er voor gekozen worden deze op te nemen in een bijlage en het onderschrift te wijzigen in:
Opmerking. Afbeelding gegenereerd door OpenAI, DALL-E, 2023 (https://labs.openai.com), zie Bijlage A voor de prompt.

Cartografie

Auteur, A. (jaar van uitgave). Titel kaart [Omschrijving kaart]. Naam uitgever.

  • Onder cartografie vallen plattegronden, land-, wegen- en andere kaarten.
  • Voeg bij een online kaart de raadpleegdatum en het webadres toe. Omdat dynamisch gecreëerde kaarten (bijvoorbeeld een route in Google Maps) geen titel hebben, wordt de beschrijving tussen vierkante haken geplaatst.  
Google. (z.d.). [Google map of Zernike Campus Groningen]. Geraadpleegd op dag maand jaar, van https://goo.gl/maps/......

 

Voor alle uitzonderingen en specifieke verwijzingen raadpleeg de APA-richtlijnen uitgelegd, hoofdstuk 4.1.4

Kunstwerk

Kunstenaar, A. (jaar van uitgave). Titel [Omschrijving kunstwerk]. Locatie, plaatsnaam.

  • Plaats de beschrijving van het kunstwerk (schilderij, foto, sculptuur, etc) tussen vierkante haken.
  • Bij kunstwerken zonder titel wordt een beschrijving van het kunstwerk tussen vierkante haken geplaatst.
  • Voeg bij een kunstwerk van een webpagina de raadpleegdatum en het webadres toe. 
Steen, J. (1668). Het vrolijke huisgezin [Schilderij]. Rijksmuseum, Amsterdam.

 

Voor alle uitzonderingen en specifieke verwijzingen; raadpleeg de APA-richtlijnen uitgelegd, hoofdstuk 4.1.5

Spel

Auteur, A. (jaar van uitgave). Titel van het spel. Naam uitgever.

 

  • Als uit de titel niet duidelijk wordt dat het om een spel gaat, kan dit tussen vierkante haken achter de titel worden toegevoegd.
  • Indien apart genoemd kan de functie van de maker tussen haakjes vermeld worden. 
Blaauw, E. (2015). Puber coachkaarten: Ontdek je talent [Spel]. Uitgeverij Pica.

 

Voor alle uitzonderingen en specifieke verwijzingen raadpleeg de APA-richtlijnen uitgelegd, hoofdstuk 4.1.6 

Test jezelf!

Spring naar...