Basisgespreksvaardigheden Social Work

LSD staat voor Luisteren, Samenvatten en Doorvragen. Dit is een effectieve methode voor gespreksvoering in verschillende professionele contexten, waaronder social work. Hieronder wordt elke component van LSD uitgelegd. De tekst is gebaseerd op online gevonden informatie over LSD (Resonant, z.d.).

Definitie: Luisteren houdt in dat je actief en aandachtig luistert naar wat de ander zegt, zonder te onderbreken, te oordelen of afgeleid te raken.

Waarom belangrijk:

• Het helpt om een volledig begrip van de situatie, gevoelens en gedachten van de ander te krijgen.
• Het toont respect en empathie, wat bijdraagt aan het opbouwen van vertrouwen en een goede werkrelatie.

Tips voor effectief luisteren:

• Maak oogcontact en geef non-verbale signalen (zoals knikken) om te laten zien dat je luistert.
• Aandachtige houding en levendige mimiek
• Parafraseren, samenvatten doorvragen en gevoelsreflecties
• Wees geduldig en geef de ander de tijd om hun verhaal te doen.
• Vermijd afleidingen en concentreer je volledig op de ander.

Voorbeeld:

Ander: "Ik heb zoveel aan mijn hoofd en weet niet waar ik moet beginnen."

Social worker: (maakt oogcontact, knikt, en blijft stil om de ander verder te laten praten)

Definitie: Samenvatten houdt in dat je kort en bondig de belangrijkste punten van wat de ander heeft gezegd herhaalt. Dit kan zowel tijdens het gesprek als aan het einde ervan gebeuren.

Waarom belangrijk:

• Je kan controleren of je de essentie begrijpt.
• Het biedt de ander de kans om eventuele misverstanden te corrigeren.
• Je kan hier mee het gesprek ordenen en sturen (regie)
• De ander krijgt hiermee even denktijd.
• Je kan hiermee een gesprek(sonderwerp) afronden.

Tips voor effectief samenvatten:

• Herhaal de kernpunten in je eigen woorden.
• Houd de samenvatting kort en relevant.
• Vraag de ander of de samenvatting klopt en of er nog iets ontbreekt (Let ook op nonverbale signalen tijdens de samenvatting).

Voorbeeld:

"Dus, als ik het goed begrijp, voel je je overweldigd door de hoeveelheid werk en weet je niet waar je moet beginnen. Klopt dat?"

Definitie: Doorvragen houdt in dat je aanvullende vragen stelt om dieper in te gaan op de antwoorden van de ander, om zo meer inzicht te krijgen in hun situatie, gedachten en gevoelens.

Waarom belangrijk:

• Het helpt om een vollediger beeld te krijgen van de situatie van de ander.
• Het moedigt de ander aan om verder na te denken en meer details te delen.
• Het kan helpen om onderliggende problemen of zorgen naar boven te brengen.

Tips voor effectief doorvragen:

• Herhaal de kernwoorden op vragende toon om de andere uit te nodigen door te praten.
• Stel simpele open vragen die de ander uitnodigen om uitgebreider te antwoorden.
• Vermijd ja/nee-vragen, tenzij je specifiek een bevestiging nodig hebt.
• Wees nieuwsgierig en toon oprechte interesse in de antwoorden van de ander.

Voorbeelden:

- "Kun je me daar meer over vertellen?"

- "En wat nog meer?"