Basisgespreksvaardigheden Social Work

ORBS staat voor vier kernvaardigheden die cruciaal zijn in gespreksvoering, vooral binnen de context van social work. De afkorting ORBS staat voor Open vragen, Reflecteren, Bekrachtigen en Samenvatten. Deze tekst is gebaseerd op het hoofdstuk contact maken uit het boek Motiverende gespreksvoering voor sociaal werk (Van der Veen & Goijarts, 2012).

Definitie: Open vragen zijn vragen die de cliënt uitnodigen om uitgebreid te antwoorden, in plaats van met een simpel "ja" of "nee".

Waarom belangrijk:

Open vragen stellen is een van de meest belangrijke vaardigheden van de sociaal werker. Ze helpen om meer informatie te verkrijgen over de situatie, gedachten en gevoelens van de ander. Daarnaast moedigen open vragen de ander aan om dieper na te denken en meer te delen, wat kan leiden tot een beter begrip van hun perspectief.

Voorbeelden:

• "Hoe voelde je je toen dat gebeurde?"
• "Wat zijn je belangrijkste zorgen op dit moment?"
• "Hoe heeft deze ervaring je beïnvloed?"

Definitie: Reflecteren houdt in dat je de woorden of gevoelens van de ander terugkaatst, vaak in je eigen woorden, om te laten zien dat je luistert en begrijpt.

Waarom belangrijk:

• Het toont empathie en begrip, wat helpt bij het opbouwen van vertrouwen.
• Het helpt de ander om hun gedachten en gevoelens te verhelderen en verder te onderzoeken.

Voorbeelden:

• Ander: "Ik weet niet waar ik moet beginnen."
• Social worker: "Je voelt je onzeker over hoe je moet beginnen."

Definitie: Bevestigen houdt in dat je de positieve eigenschappen, inspanningen en prestaties van de ander erkent en versterkt.

Waarom belangrijk:

• Het bouwt het zelfvertrouwen en de motivatie van de cliënt op.
• Het benadrukt hun sterke punten en veerkracht, wat kan helpen bij het overwinnen van uitdagingen.

Voorbeelden:

• "Het is geweldig dat je deze stap hebt genomen om hulp te zoeken."
• "Je hebt zoveel doorzettingsvermogen getoond in deze situatie."
• "Ik waardeer hoe eerlijk je bent over je gevoelens."

Definitie: Samenvatten houdt in dat je de belangrijkste punten van wat de ander heeft gezegd kort en bondig herhaalt.

Waarom belangrijk:

• Het helpt om de kern van het gesprek te benadrukken en te verhelderen.
• Het zorgt ervoor dat zowel jij als de ander op dezelfde lijn zitten wat betreft de besproken onderwerpen.
• Het biedt de kans om eventuele misverstanden te corrigeren en een duidelijk overzicht te krijgen van de voortgang.

Voorbeelden:

• "Dus, wat ik hoor is dat je je zorgen maakt over je werk, maar ook blij bent met de vooruitgang die je hebt geboekt in je persoonlijke leven."
• "Als ik het goed begrijp, voel je je enerzijds gefrustreerd door de situatie thuis, maar anderzijds ook vastberaden om dingen te veranderen."