Skip to Main Content

Basisgespreksvaardigheden Social Work

Theorie behorende bij module 1.1 Contact!

Inleiding

He OEN, laat OMA thuis en gebruik NIVEA. En ANNA maak je niet DIK en gebruik LSD. 
Deze gekke zin bevat een aantal afkortingen die belangrijke principes beschrijven voor gespreksvaardigheden in het social work. Deze principes helpen om effectieve, empathische en respectvolle communicatie met anderen te waarborgen (Delphi Mindconnection, 2018). LSD is al eerder aan bod gekomen, de overige principes worden hieronder toegelicht. 

Wees een OEN

Definitie: OEN staat voor Open, Eerlijk en Nieuwsgierig. Dit principe gaat over je basishouding in het gesprek. Om goed te kunnen luisteren moet je nieuwsgierig zijn alsof je alles voor de eerste keer hoort. 

Waarom belangrijk:

  • Het zorgt ervoor dat je echt goed kunt luisteren en je met je aandacht vol bij de ander bent.
  • Het moedigt de ander aan om ook open en eerlijk te zijn.
  • Het bevordert een veilige en ondersteunende gespreksomgeving.

Hoe toe te passen:

  • Stel belangstellende open vragen zonder oordeel.
  • Wees eerlijk als je iets niet begrijpt en heb oprecht interesse in de ander.
  • Vul niets in en vraag alles.

NIVEA: Niet Invullen Voor Een Ander

Definitie: NIVEA staat voor "Niet Invullen Voor Een Ander". Dit principe benadrukt dat je niet moet invullen wat de ander denkt, voelt of bedoelt. In plaats daarvan moet je vragen stellen en luisteren naar hun eigen woorden.

Waarom belangrijk:

  • Het voorkomt misverstanden en verkeerde aannames.
  • Het respecteert de autonomie en perspectieven van de ander.
  • Het bevordert open en eerlijke communicatie.

Hoe toe te passen:

  • Stel open vragen om de gedachten en gevoelens van de ander te verkennen.
  • Vermijd het geven van jouw interpretaties of aannames over de situatie van de ander.
  • Gebruik zinnen zoals: "Hoe voel jij je hierbij?" of "Wat denk jij dat de beste oplossing is?"

Voorbeeld:

In plaats van: "Ik weet dat je je waarschijnlijk boos voelt,"

vraag je: "Hoe voel je je hierover?"

Laat OMA thuis: Oordelen, Meningen en Aannames

Definitie: OMA staat voor "Oordelen, Meningen, Adviezen". Dit principe onderstreept het belang van het vermijden van ongevraagde oordelen, meningen en adviezen tijdens gesprekken.

Waarom belangrijk:

  • Het voorkomt dat de ander zich beoordeeld of niet serieus genomen voelt.
  • Het moedigt de ander aan om hun eigen oplossingen te bedenken en verantwoordelijkheid te nemen.
  • Het bevordert een veilige en ondersteunende gespreksomgeving.

Hoe toe te passen:

  • Wees je bewust van je eigen oordelen en houd ze voor jezelf.
  • Geef alleen adviezen als de ander hier expliciet om vraagt.
  • Stimuleer de ander om eigen gedachten en oplossingen te verkennen door open vragen te stellen.

Voorbeeld:

In plaats van: "Je zou echt moeten stoppen met dat te doen,"

kun je vragen: "Wat denk je dat een goede volgende stap zou kunnen zijn?"

ANNA

Definitie: ANNA staat voor "Altijd navragen, nooit aannemen". Dit principe onderstreept het belang van het vermijden van aannames.

Waarom belangrijk:

  • Het voorkomt dat er misverstanden ontstaan.
  • Het zorgt ervoor dat de ander zich gehoord voelt.
  • Het bevordert een veilige en ondersteunende gespreksomgeving.

Hoe toe te passen:

  • Wees je bewust van je eigen aannames en houd ze voor jezelf of vraag het na.

Voorbeeld:

In plaats van: "Je zou harder je best moeten doen,"

kun je vragen: "Hoe komt het dat het tot nu toe niet gelukt is?"

Wees DIK

Definitie: DIK staat voor "Denk In Kwaliteiten". Dit principe onderstreept het belang van uitgaan van de positieve intentie van de ander. 

Waarom belangrijk:

  • Het zorgt voor een open houding.
  • Het moedigt de ander aan om ook positief en constructief in gesprek te blijven.
  • Het bevordert een veilige en ondersteunende gespreksomgeving.

Hoe toe te passen:

  • Ga er vanuit dat niemand alleen maar slecht is en iedereen kwaliteiten heeft.
  • Geef aandacht aan zaken die goed gaan op positieve eigenschappen

Voorbeeld:

In plaats van: "Het lukt je niet om in de klas stil te zitten en te luisteren naar de uitleg,"

kun je zeggen: "Jij bent meer een doener die het liefst meteen aan de slag gaat"