Skip to Main Content

PABO-Kennisplein

Overzicht van de leergebieden van het primair onderwijs.

Onderzoekend handelen

Als leerkracht moet je jouw keuzes kunnen onderbouwen. Aan collega's, aan kinderen en aan hun ouders. Onderzoekend handelen met daarin een onderzoekende houding en onderzoekend vermogen draagt hieraan bij. 

Een onderzoekende houding wil zeggen dat een onderwijsprofessional op een kritische en nieuwsgierige wijze de eigen praktijk onderzoekt en de opbrengst deelt met diens collega’s.

Het systematisch en op navolgbare wijze kunnen verzamelen van informatie uit de praktijk en literatuur wordt daarbij omschreven als onderzoekend vermogen.

Tezamen levert dit relevante kennis en inzichten op voor de reflectieve professional. In die zin kan onderzoek ook gericht zijn op het leren van de onderzoeker.

De inhouden op deze pagina zijn gebaseerd op de huidige kennisbasis en de vernieuwde kennisbasis die nog niet openbaar gepubliceerd is.

Onderzoekende houding

Een onderzoekende houding bestaat onder meer uit nieuwsgierigheid, een open houding, kritisch zijn, willen begrijpen en bereid zijn tot perspectiefwisseling. Het betreft ook de bereidheid om afstand te nemen van de bestaande routines, het delen van kennis, ervaringen en inzichten en het ontwikkelen van de eigen onderwijspraktijk. Leren is een cyclisch proces en komt gedurende jouw onderwijscarrière steeds opnieuw terug: experimenten, ervaringen delen en reflecteren. Als professional ben je gericht op vakkundige verdieping en verbreding met de focus op inzichten in en veranderen van de eigen onderwijspraktijk. Kortom een onderzoekende houding gebaseerd op innovatiegerichte veranderbereidheid.

Onderzoek is een professionele leer- en ontwikkelstrategie waarmee professionals hun eigen dagelijkse praktijk kunnen verbeteren. Door vragen te stellen over de eigen praktijk en informatie te verzamelen uit die praktijk en theorie toe te passen, ontwikkel je persoonlijke, handelingsgerichte kennis die je integreert in jouw onderwijs. Het achterliggend doel is te komen tot meer inzicht en begrip om goed te handelen in de specifieke eigen context. Je kunt praktijkvraagstukken signaleren en identificeren. Je bent bekend met doelen van onderzoek (ontwerpen, evalueren, beschrijven, etc.), ontwerpgericht reflecteren en verschillende onderzoeksmethoden.

Onderzoekend handelen

Het onderzoekend vermogen betreft het systematisch en navolgbaar kunnen verzamelen van informatie uit de praktijk, literatuur en van belanghebbenden. Daarnaast omvat dit het analyseren en beoordelen van deze informatie ten behoeve van verbetering van de onderwijspraktijk. Na je opleiding ben je een startbekwame leerkracht, maar in de jaren daarna ontwikkel je verder tot basis- en vakbekwaam. Daarvoor heb je onderzoekend vermogen nodig.

Wanneer je een vraagstuk in jouw praktijk tegenkomt, verzamel en gebruik je theoretische kennis en inzichten. Je zoekt en selecteert geschikte theorie. Hierna ga je het analyseren en verbinden met jouw praktijk. Tot slot deel je jouw bevinden met anderen. 

Literatuur